„Skala, na jaką w ostatnich dekadach istnienia rządzonej przez komunistów Polski rozwinął się drugi obieg, była wyjątkowa. Nigdzie na świecie podobny ruch nie przybrał choćby porównywalnych rozmiarów. Polacy, zwłaszcza ci młodszego pokolenia, nie zdają sobie chyba z tego sprawy. Historia ta nie została im bowiem dotychczas opowiedziana (…) a przecież dzieje drukarzy i kolporterów oraz ich rozgrywek z policją polityczną są kopalnią potencjalnych scenariuszy filmowych.”

Olaszek, Jan. Rewolucja powielaczy: niezależny ruch wydawniczy w Polsce 1976-1989. Warszawa: Trzecia Strona, 2015.

Wystawa „Rzeczpospolita bez debitu. Druki KOR-u i NOW-ej do 1981 roku” prezentowana w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Marszałka J. Piłsudskiego w Łodzi przygotowana została z okazji 40-lecia Komitetu Obrony Robotników. Ekspozycja powstała przy współpracy z Klubem Pozytywnej Wyobraźni i Muzeum Wolnego Słowa.

Patronat honorowy nad wystawą objęła Prezydent Miasta Łodzi, Hanna Zdanowska.

Ekspozycja przedstawia zbiór unikalnych druków drugiego obiegu, które zachowały się w nielicznych zbiorach bibliotecznych i prywatnych. Historia wydań niezależnych, samizdatów jest bardzo trudna, a czasem wręcz niemożliwa, do odtworzenia.

W dniach od 7 do 28 września br. łodzianie w WBP mają rzadką możliwość obejrzenia „Komunikatu KOR”, „Biuletynu Informacyjnego”, „Zapisu”, „Pulsu” i „Robotnika” oraz wydawnictw książkowych wydawanych przez Niezależną Oficynę Wydawniczą NOW-a. Druki te zaistniały i kolportowane były wśród społeczeństwa dzięki odwadze i determinacji niektórych Polaków. Wiele osób, które wspierały niezależny ruch wydawniczy w czasach PRL-u odeszło. Wiele nazwisk zostało zapomnianych. Przetrwała i zachowała się idea dążenia do wolności i niepodległej Polski. Druki - książki i czasopisma które zachowały się do chwili obecnej są świadkami losów opozycyjnych redaktorów, drukarzy kolporterów, poetów i publicystów działających w surowej rzeczywistości PRL. Wystawa przybliża realia działalności opozycji w tych czasach. Przedstawia historię działalności wydawnictwa NOW-a oraz warunki w jakich powstawały druki drugiego obiegu. Do ciekawych elementów wystawy należą również powielacze, na których powstawały prezentowane zbiory: sitodruk, powielacz spirytusowy i powielacz białkowy udostępnione przez Fundację Ocalić od Zapomnienia, prywatne Muzeum Wolnego Słowa oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi.

"Jeśli nadal miałoby być tak jak jest jesteście zgubieni Waszą przyjaciółka jest zmiana. Towarzyszką waszej walki jest niezgoda. Z niczego musicie zrobić coś, a to, co potężne, pójść winno na nice. Tego, co macie, zrzekniecie się I WEŹMIECIE TO, CZEGO WAM ODMÓWIONO".

Tekst z plakatu "Na co czekamy" z cytatem ze słów Bertolta Brechta.

Wystawa „Rzeczpospolita bez debitu. Druki KOR-u i NOW-ej do 1981 roku” prezentowana jest w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Marszałka J. Piłsudskiego w Łodzi (w holu głównym - parter) do 28 września 2016 r.

Finisaż wystawy „Rzeczpospolita bez debitu. Druki KOR-u i NOW-ej do 1981 roku” odbędzie się 28 września 2016 r. o godz. 14.00 w WBP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi (ul. Gdańska 100/102).

Wystawę przygotował Dział Informacji Naukowej ze zbiorów Biblioteki i „Muzeum Wolnego Słowa” Krzysztofa Bronowskiego.

Ekspozycja zrealizowana została z budżetu Urzędu Miasta Łodzi przyznanego Stowarzyszeniu Klub Pozytywnej Wyobraźni.