NAGRODA IM. KATARZYNY KOBRO 2006
K 'Dis-Armor' 1999-2000
- 16 grudnia 2006, sobota» 17:00
Laureat - Krzysztof Wodiczko
*...należy stanowczo i bezpowrotnie raz na zawsze uświadomić sobie, że rzeźba nie jest ani literaturą, ani symboliką, ani indywidualną psychologiczną emocją.
Rzeźba jest wyłącznie kształtowaniem formy w przestrzeni.
Rzeźba zwraca się do wszystkich ludzi i przemawia do nich w sposób jednakowy...*
Katarzyna Kobro, Rzeźba i bryła,
Europa, nr 2, 1929
Artyści Artystom
W 2001 roku z inicjatywy Niki Strzemińskiej, Georga von Kobro i Józefa Robakowskiego powołana została doroczna nagroda im. Katarzyny Kobro.
To wyróżnienie ma uhonorować postawę progresywną i poszukującą, artystę otwartego na twórczą wymianę myśli...
W roku 2006 kapitułę stanowili:
Teresa Murak
Zuzanna Janin
Alicja Żebrowska
Konrad Kuzyszyn
Sławomir Sobczak
Tegorocznym laureatem został Krzysztof Wodiczko
Wręczenie nagrody odbędzie się 16.12.06 (sobota) o godzinie 17.00
Fundatorami nagrody są Dariusz i Krzysztof Bieńkowscy
Krzysztof Wodiczko (1943) artysta multimedialny, realizujący prace z nurtu sztuki publicznej, konstruktor obiektów i instalacji, performer posługujący się fotografią i wideo, teoretyk sztuki. W 1968 r. ukończył studia na Wydziale Projektowania Przemysłowego w warszawskiej ASP. W latach 1968 – 1977 był projektantem przemysłowym w UNITRZE i Polskich Zakładach Optycznych w Warszawie. Od 1971 r. współpracował z galeriami Współczesną i Foksal. W 1977 r. wyemigrował do Kanady, następnie do USA, gdzie zamieszkał w Nowym Jorku. Od 1994 r. kieruje Center for Advanced Visual Studies w Massachusetts Institute of Technology.
Dla Wodiczki, kontynuującego tradycje konstruktywistyczne, równie ważny jak
dzieło sztuki jest przekaz społeczny. Krytyczna, interwencyjna sztuka to nośnik dyskursu społeczno-politycznego. Pierwsze jego prace badały relacje
między jednostką a otoczeniem, będąc zarazem metaforycznym przedstawieniem
człowieka jako obywatela. Instrument osobisty
z 1969 r., służący do wyłapywania dźwięków z otoczenia to – według słów artysty –
pierwsza próba strategii zabierania głosu i mówienia poprzez przestrzeń,
nawet w warunkach praktycznego braku prawa do prywatnego głosu
. Wszystkie
pozostałe prace kontynuują tę strategię. Są wyrazicielami wolności
jednostki, jej walki o prawa ludzkie i obywatelskie. Część skonstruowanych
przez niego pojazdów retorycznych
z lat 70. (Pojazd-Mównica
, Pojazdy-
Kawiarnie
) była wręcz poruszana siłą ludzkiego głosu. Zarówno te, jak
późniejsze pojazdy alegoryczne
(Pojazdy Bezdomnych
) oraz instrumenty
ksenologiczne
(Laska Tułacza
,Rzecznik Obcego
) testował artysta na ulicach miast, zakłócając ich codzienny rytm, zwracając uwagę na rozdział między sferą prywatną i publiczną.
Począwszy od lat 80. Wodiczko urządza Projekcje publiczne
, rzutując –
początkowo slajdy, potem filmy wideo – na obiekty zabytkowe oraz znaczące
budynki użyteczności publicznej – symboliczne architektoniczne wizerunki
władzy. Wprowadza w ich strukturę kontrowersyjne treści (anty-obrazy),
będące w konflikcie z ich funkcjami, przeznaczeniem. Zajmujący się krytyką społeczno-polityczną artysta, wkracza więc w przestrzeń miast na całym świecie i podejmuje jakiś palący dla danej społeczności problem.
Miasto to arena
na której walczy
o prawa skrzywdzonych i poniżonych
(odrzucanych przez innych, wykluczanych: bezdomnych, imigrantów,
przedstawicieli mniejszości rasowych i seksualnych, więźniów, ofiar
jakiejkolwiek przemocy, represji).
Za pomocą wielkoformatowych projekcji obrazów odzwierciedlających problem, demaskuje rozmaite mity i złudy ideologiczne, demokratyzuje przestrzeń miasta, zmusza widzów do reakcji, do włączenia się w dyskurs społeczny.
Wodiczko zawsze dostosowuje się do architektonicznego 'języka" zawłaszczanych przez siebie obiektów, w specyficzny sposób interpretując je. W 1983 r. na fragment budynku Sądu Federalnego w Ontario, mieszczącego cele dla czekających na rozprawę sądową aresztowanych, rzutował obraz zaciśniętych wokół krat dłoni. W 1985 r. – w ramach protestu przeciwko milczeniu rządu brytyjskiego wobec polityki apartheidu – ekranem dla symbolu swastyki, uczynił artysta tympanon budynku ambasady RPA w Londynie.
Slajdy bezdomnych – pomników nowoczesnych miast
lub atrybutów i narzędzi ich przetrwania, rzutował artysta kilka razy na rzeczywiste pomniki
bohaterów narodowych (Park Union Square, Nowy Jork, 1986 – pomniki
Lincolna, Waszyngtona, Lafayette’a, Boston, 1986-1987 – pomnik Żołnierzy
i Marynarzy Wojny Secesyjnej).
W sumie Wodiczko wykonał kilkadziesiąt projekcji slajdów na całym świecie.
W 1996 r. w Krakowie po raz pierwszy użył filmu wideo, rozszerzając obraz wypowiedziami pokrzywdzonych. Zawładnięta przez niego architektura staje się teraz swoistą trybuną, mównicą, jednocześnie rzecznikiem, orędownikiem ludzkich praw oraz terenem swoistego seansu psychoterapeutycznego. Krakowska Wieża Ratuszowa była więc miejscem efemerycznych publicznych wystąpień osób niepełnosprawnych, maltretowanych kobiet, narkomanów i homoseksualistów. W Bostonie (1998, Bunker Hill Monument) i St. Louis (2004, Biblioteka Publiczna) artysta pokazał portrety i wypowiedzi osób, których najbliżsi zostali zamordowani. W Hiroszimie (1999) ekranem dla wyznań ofiar wybuchu nuklearnego uczynił Kopułę Bomby Atomowej.
W Tijuanie (2001) do głosu dopuścił kobiety, stanowiące 90% siły roboczej miasta, mówiące z kopuły Centrum Kulturalnego o piekle życia w fabrykach.
W 2005 r z pilastrów budynku warszawskiej Zachęty przemówiły polskie
kariatydy
– kobiety, które padły ofiarą przemocy domowej.
Zakłócając przestrzeń publiczną, porządek architektoniczny miasta
Wodiczko upomina się o to, co zostało wyparte ze społecznej świadomości.
Pragnie, by wizualizowany przez niego problem został zauważony. Podobny cel
przyświeca konstruowanym przez artystę obiektom. Pojazdy Bezdomnych
(1988-1989) i Poliscar
(1991) to nie tylko propozycje sposobu przetrwania
tych zawadzających w ruchu ulicznym koczujących pomników miasta
,
schronienie i narzędzie ich zarobkowania (zbieranie butelek i puszek za kaucję). To także poświadczenie ich zdolności do pracy i bycia
pełnoprawnymi obywatelami. Instrumenty ksenologiczne
(Laska Tułacza
1992, Rzecznik Obcego
1993, Egida
1998, Rozbroja
2000) przeznaczył
twórca dla cudzoziemców. To, nieco absurdalne w formie, by od razu zwracać
na siebie uwagę, bezpośrednie nośniki komunikacji międzyludzkiej poprzez
osobiste kontakty użytkowników z ludźmi gromadzącymi się wokół nich.
Wyposażone w głośniki i mini-monitory wyświetlające twarze imigrantów,
pozwalają im wyartykułować na forum publicznym swoje potrzeby.
Wszystkie prace Wodiczki służą – jak twierdzi – pomnikoterapii
, czyli
reanimacji, ponownemu ożywieniu i procesowi leczenia przez współudział.
Potrzebują ich zarówno ludzie w traumie, jak monumenty i przestrzeń
publiczna.
Najważniejsze wystawy monograficzne artysty w Polsce miały miejsce w 1992 r. w Muzeum Sztuki w Łodzi (Krzysztof Wodiczko), w 1995 r. w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie (Projekcje i Projekty Publiczne 1969 – 1995), w 2005 r. w Bunkrze Sztuki w Krakowie (Krzysztof Wodiczko. Projekcje Publiczne 1996-2004) oraz w Zachęcie, Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie (Pomnikoterapia).
Alicja Cichowicz
Korepetycje z miłości
26 kwietnia 2024 - 19:15 | KUP-BILET
Teatr Powszechny w Łodzi
ul. Legionów 21 Łódź
1 892teatr
Chciałem być
26 kwietnia 2024 - 18:00 | KUP-BILET
Teatr Powszechny - Duża Scena
Legionów 21 Łódź
2 028teatr
Ballet de L’Opera de Lyon - Merce Cunnigham Forever
26 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET
Teatr Wielki
pl. Dąbrowskiego 1 Łódź
3 727teatr
Beze mnie jesteś nikim
26 kwietnia 2024 - 19:15 | KUP-BILETjest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi - Mała Scena
Zachodnia 93 Łódź
9 266teatr
Razem czy osobno...
26 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 80zł
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
6 242teatr
Szczepan Twardoch "Byk"
26 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 120złjest więcej terminów
ArtKombinat Scena Monopolis
ul. Kopcińskiego 62a Łódź
12 536teatr
"Korepetycje z miłości"- spektakl w Teatrze Powszechnym w Łodzi
26 kwietnia 2024 - 19:15
Teatr Powszechny w Łodzi
Ul. Legionów 21 Łódź
15 040teatr
"Chciałem być" - spektakl w Teatrze Powszechnym w Łodzi
26 kwietnia 2024 - 18:00
Teatr Powszechny w Łodzi
Ul. Legionów 21 Łódź
12 183teatr
"Chciałem być" spektakl w Teatrze Powszechnym w Łodzi
26 kwietnia 2024 - 18:00
Teatr Powszechny w Łodzi
Ul. Legionów 21 Łódź
72 234teatr