Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim - Spektakl dla seniorów
![](https://dco1c2aefa5pk.cloudfront.net/l/9kjm.jpeg)
- 18 grudnia 2022, niedziela» 17:00
„Historyji o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" to kooprodukcja Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”.
Mikołaj z Wilkowiecka - autor szesnastowiecznego misterium rezurekcyjnego to rówieśnik Szekspira, porównywany z nim też w kontekście rozwoju dramatu i teatru. „Historyja…” to najczęściej wystawiana sztuka do XIX wieku. Utwór doczekał się adaptacji wielu wybitnych twórców polskiego teatru - m.in. Leona Schillera czy Kazimierza Dejmka. Kolejną próbę przeniesienia dramatu na scenę podjęli Jarosław Gajewski – reżyser i Patryk Kencki – dramaturg.
W lubelskiej adaptacji „Historyji …” twórcy łączą różne światy: sacrum i profanum, codzienność z religijnością, to co współczesne, z tym co dawne. To też wyjątkowe spotkanie aktorów teatru repertuarowego z Teatru im. Juliusza Osterwy z aktorami Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. We wspólnej pracy zespół aktorski, budujący spektakl pracował zgodnie z zasadą wzajemności, która jest charakterystyczna dla gardzienickiego stylu.
Ważnym kontekstem przygotowania premiery „Historyji…” jest warstwa językowa, o której autorzy spektaklu mówią: „Język sam przez się wzywa nas do twórczości, pozostając zarazem tajemnicą, którą odkrywamy do samego końca naszych twórczych praktyk. A teatr wydaje się najpełniejszą praktyką językową: od pierwszego twórczego impulsu do pełni scenicznej realizacji”. Dodają też: „Rozwój człowieka w jego człowieczeństwie dokonuje się głównie poprzez język i w przestrzeniach języka".
"Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim ze czterech świętych ewangelistów zebrana a wirszykami spisana przez księdza Mikołaja z Wilkowiecka, zakonnika częstochowskiego", to dzieło niezwykłe. Tekst ów, przywołujący najważniejsze wydarzenie w historii zbawienia, jest jednocześnie cennym zabytkiem naszej literatury i ważnym dokumentem tradycji widowiskowej. Mikołaj wydał swoje dzieło w Krakowie w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych szesnastego wieku, a więc kilka lat po ukazaniu się (i wystawieniu) Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego, najstarszej polskiej tragedii, nawiązującej do osiągnięć dramatu antycznego i stanowiącej emblematyczne wręcz dzieło polskiego renesansu. Tymczasem Historyja wyrasta z tradycji misteryjnej, a więc jednej z dwóch – obok dramatu liturgicznego – wielkich formacji widowiskowych ukształtowanych jeszcze w średniowieczu. Jakkolwiek mamy prawo zakładać, że spektakle misteryjne funkcjonowały na ziemiach polskich już pod koniec wieku czternastego, to tak się złożyło, że właśnie dzieło Mikołaja z Wilkowiecka jest najstarszym z naszych zachowanych misteriów.
Autor Historyji pochodził z rodu szlacheckiego, był człowiekiem wykształconym, należącym do zakonu paulinów, w którym pełnił znaczące funkcje. Przez jakiś czas miał okazję przebywać w Rzymie, gdzie zetknął się z tamtejszymi formami widowiskowymi. Napisana przezeń Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim zaskakuje swoją wielopoziomowością. Wyrasta z kultury średniowiecznej, ale nosi również znamiona epoki, w której powstała. Zamieszczone w niej biblijne czytania poprzedzające poszczególne sceny to wynik potrydenckiej dbałości o dowiedzenie, że prezentowane treści pochodzą z samej Ewangelii, a nie z literatury apokryficznej. Pojawienie się w piekielnej scenie Cerbera to dowód znajomości tradycji antycznej. Z kolei ukazanie w utworze realiów bardziej kojarzących się z renesansowym Krakowem, aniżeli antyczną Jerozolimą, to efekt misteryjnej konwencji, aby świętą historię ukazać jako rozgrywającą się tu i teraz.
Niewątpliwe walory dramatyczne Historyji… sprawiły, że przenosili ją na scenę tacy twórcy, jak Leon Schiller i Kazimierz Dejmek, a w czasach nam bliższych Piotr Cieplak i Piotr Tomaszuk. Jak się jednak wydaje, dzieło Mikołaja z Wilkowiecka otwiera przed kolejnymi inscenizatorami nowe możliwości interpretacyjne, co wynika z wielowarstwowości tego utworu. Dla odbiorcy religijnego inscenizacja misterium może stanowić przeżycie związane ze sferą sakralną. Dla osoby, której bliskie są rodzime tradycje kulturowe, będzie to możliwość kontaktu z żywym zabytkiem. Dla wszystkich zaś – niezwykłą opowieścią, o tym jak życie zwycięża nad śmiercią.
Patryk Kencki, dramaturg
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
Akt Równoległy
8 marca 2020 - 19:00
Centrum Kongresowe - Akademii Rolniczej
ul. Akademicka 15 Lublin
25 110teatr
Akt równoległy
8 marca 2020 - 17:00
Centrum Kongresowe Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Akademicka 15 Lublin
317 410teatr
Polska Noc Kabaretowa 2020
8 marca 2020 - 17:00
Hala Globus
ul. Kazimierza Wielkiego 10 Lublin
698 682teatr
PASION DE BUENA VISTA 2019
3 marca 2020 - 19:00
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
243 788teatr
Podwójne życie Weroniki
1 marca 2020 - 18:00jest więcej terminów
Teatr im. H.Ch. Andersena w Lublinie
Plac Teatralny 1 Lublin
16 417teatr
Narodowy Balet Gruzji - Sukhishvili
1 marca 2020 - 19:00
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
661 049teatr
Sceny dla dorosłych, czyli sztuka Kochania
1 marca 2020 - 16:00jest więcej terminów
Centrum Kongresowe Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Akademicka 15 Lublin
567 784teatr
Master of SEX
25 lutego 2020 - 20:30jest więcej terminów
Focus Hotel Premium Lublin
ul. Podzamcze 1 Lublinjest więcej miejsc
742 270teatr
Z głową w chmurach czyli o Żyrafie, która szukała deszczu
23 lutego 2020 - 16:00jest więcej terminów
Teatr im. H.Ch. Andersena w Lublinie
Plac Teatralny 1 Lublin
14 069teatr
Kabaret Młodych Panów
22 lutego 2020 - 16:00/19
Centrum Kongresowe UP
ul. Akademicka 15 Lublin
31 916teatr
Kabaret Młodych Panów - Nowy program: "To jest chore!"
22 lutego 2020 - 16:00/19
Centrum Kongresowe Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Akademicka 15 Lublin
3 141 105teatr
Bang2 - Premiery 2020
17 lutego 2020 - 19:30
Hala Globus
ul. Kazimierza Wielkiego 10 Lublin
295 608teatr
Bang2 - Premiery 2020
17 lutego 2020 - 19:30
Hala Globus
ul. Kazimierza Wielkiego 10 Lublin
276 205teatr
Berek, czyli upiór w moherze 2
14 lutego 2020 - 17:30/20
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
24 669teatr
Berek 2 czyli dobra zamiana
14 lutego 2020 - 17:30/20jest więcej terminów
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
870 520teatr
RATUJ SIĘ KTO RODZI
1 lutego 2020 - 17:00
Centrum Kongresowe - Akademii Rolniczej
ul. Akademicka 15 Lublin
25 271teatr
Ratuj się kto rodzi!
1 lutego 2020 - 17:00
Centrum Kongresowe Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Akademicka 15 Lublin
30 629teatr