Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim - Spektakl dla seniorów
![](https://dco1c2aefa5pk.cloudfront.net/l/9kjm.jpeg)
- 16 kwietnia 2023, niedziela» 17:00
„Historyji o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" to kooprodukcja Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”.
Mikołaj z Wilkowiecka - autor szesnastowiecznego misterium rezurekcyjnego to rówieśnik Szekspira, porównywany z nim też w kontekście rozwoju dramatu i teatru. „Historyja…” to najczęściej wystawiana sztuka do XIX wieku. Utwór doczekał się adaptacji wielu wybitnych twórców polskiego teatru - m.in. Leona Schillera czy Kazimierza Dejmka. Kolejną próbę przeniesienia dramatu na scenę podjęli Jarosław Gajewski – reżyser i Patryk Kencki – dramaturg.
W lubelskiej adaptacji „Historyji …” twórcy łączą różne światy: sacrum i profanum, codzienność z religijnością, to co współczesne, z tym co dawne. To też wyjątkowe spotkanie aktorów teatru repertuarowego z Teatru im. Juliusza Osterwy z aktorami Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. We wspólnej pracy zespół aktorski, budujący spektakl pracował zgodnie z zasadą wzajemności, która jest charakterystyczna dla gardzienickiego stylu.
Ważnym kontekstem przygotowania premiery „Historyji…” jest warstwa językowa, o której autorzy spektaklu mówią: „Język sam przez się wzywa nas do twórczości, pozostając zarazem tajemnicą, którą odkrywamy do samego końca naszych twórczych praktyk. A teatr wydaje się najpełniejszą praktyką językową: od pierwszego twórczego impulsu do pełni scenicznej realizacji”. Dodają też: „Rozwój człowieka w jego człowieczeństwie dokonuje się głównie poprzez język i w przestrzeniach języka".
"Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim ze czterech świętych ewangelistów zebrana a wirszykami spisana przez księdza Mikołaja z Wilkowiecka, zakonnika częstochowskiego", to dzieło niezwykłe. Tekst ów, przywołujący najważniejsze wydarzenie w historii zbawienia, jest jednocześnie cennym zabytkiem naszej literatury i ważnym dokumentem tradycji widowiskowej. Mikołaj wydał swoje dzieło w Krakowie w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych szesnastego wieku, a więc kilka lat po ukazaniu się (i wystawieniu) Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego, najstarszej polskiej tragedii, nawiązującej do osiągnięć dramatu antycznego i stanowiącej emblematyczne wręcz dzieło polskiego renesansu. Tymczasem Historyja wyrasta z tradycji misteryjnej, a więc jednej z dwóch – obok dramatu liturgicznego – wielkich formacji widowiskowych ukształtowanych jeszcze w średniowieczu. Jakkolwiek mamy prawo zakładać, że spektakle misteryjne funkcjonowały na ziemiach polskich już pod koniec wieku czternastego, to tak się złożyło, że właśnie dzieło Mikołaja z Wilkowiecka jest najstarszym z naszych zachowanych misteriów.
Autor Historyji pochodził z rodu szlacheckiego, był człowiekiem wykształconym, należącym do zakonu paulinów, w którym pełnił znaczące funkcje. Przez jakiś czas miał okazję przebywać w Rzymie, gdzie zetknął się z tamtejszymi formami widowiskowymi. Napisana przezeń Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim zaskakuje swoją wielopoziomowością. Wyrasta z kultury średniowiecznej, ale nosi również znamiona epoki, w której powstała. Zamieszczone w niej biblijne czytania poprzedzające poszczególne sceny to wynik potrydenckiej dbałości o dowiedzenie, że prezentowane treści pochodzą z samej Ewangelii, a nie z literatury apokryficznej. Pojawienie się w piekielnej scenie Cerbera to dowód znajomości tradycji antycznej. Z kolei ukazanie w utworze realiów bardziej kojarzących się z renesansowym Krakowem, aniżeli antyczną Jerozolimą, to efekt misteryjnej konwencji, aby świętą historię ukazać jako rozgrywającą się tu i teraz.
Niewątpliwe walory dramatyczne Historyji… sprawiły, że przenosili ją na scenę tacy twórcy, jak Leon Schiller i Kazimierz Dejmek, a w czasach nam bliższych Piotr Cieplak i Piotr Tomaszuk. Jak się jednak wydaje, dzieło Mikołaja z Wilkowiecka otwiera przed kolejnymi inscenizatorami nowe możliwości interpretacyjne, co wynika z wielowarstwowości tego utworu. Dla odbiorcy religijnego inscenizacja misterium może stanowić przeżycie związane ze sferą sakralną. Dla osoby, której bliskie są rodzime tradycje kulturowe, będzie to możliwość kontaktu z żywym zabytkiem. Dla wszystkich zaś – niezwykłą opowieścią, o tym jak życie zwycięża nad śmiercią.
Patryk Kencki, dramaturg
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
Księżniczka czardasza
8 grudnia 2018 - 18:00jest więcej terminów
Sala Koncertowa Filharmonii Lubelskiej
ul. M.Curie Skłodowskiej 5 Lublin
15 089teatr
Spektakl Charytatywny "Znani, a nieznani": Rzeczpospolita babska
6 grudnia 2018 - 19:00jest więcej terminów
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
13 950teatr
A niech to gęś kopnie
6 grudnia 2018 - 09:00/11
Centrum Kongresowe UP
ul. Akademicka 15 Lublin
13 890teatr
Balonowe Show czyli Funny Balls Show
6 grudnia 2018 - 18:30jest więcej terminów
Lubelski Park Naukowo-Technologiczny
ul.Bohdana Dobrzańskiego 3 Lublinjest więcej miejsc
277 355teatr
Balonowe Show czyli Funny Balls Show
6 grudnia 2018 - 18:30jest więcej terminów
Lubelski Park Naukowo-Technologiczny
ul.Bohdana Dobrzańskiego 3 Lublinjest więcej miejsc
688 203teatr
Cudowna Terapia
5 grudnia 2018 - 19:00
Centrum Kongresowe UP
ul. Akademicka 15 Lublin
948 440teatr
CUDOWNA TERAPIA
5 grudnia 2018 - 19:00
Centrum Kongresowe Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Akademicka 15 Lublin
15 030teatr
Miłość blondynki
4 grudnia 2018 - 19:00
Centrum Kultury
Peowiaków 12 Lublin
219 955teatr
Alosza Awdiejew z Zespołem - Koncert Jubileuszowy
3 grudnia 2018 - 19:00jest więcej terminów
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublinjest więcej miejsc
1 591 500teatr
Bajkolandia
2 grudnia 2018 - 16:00
Sala Koncertowa Filharmonii Lubelskiej
ul. M.Curie Skłodowskiej 5 Lublin
16 155teatr
Basia sama w domu, czyli moje najgorsze Święta
2 grudnia 2018 - 16:00jest więcej terminów
Centrum Kongresowe UP
ul. Akademicka 15 Lublinjest więcej miejsc
884 584teatr
Bal w Savoyu
1 grudnia 2018 - 18:00jest więcej terminów
Sala Koncertowa Filharmonii Lubelskiej
ul. M.Curie Skłodowskiej 5 Lublinjest więcej miejsc
76 950teatr
Przepraszam, co Pan tu robi?
1 grudnia 2018 - 17:00jest więcej terminów
Centrum Kongresowe UP
ul. Akademicka 15 Lublinjest więcej miejsc
1 657 429teatr
Klub komediowy z jesiennym „Przekrojem”
29 listopada 2018 - 19:00
Pub u Szewca
Grodzka 18 Lublin
14 028teatr
Kabaret Jurki | Kabaret Ciach - dwie rejestracje DVD
27 listopada 2018 - 18:00
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
13 861teatr
Kabaret Czesuaf | Kwartet Obsession - dwie rejestracje DVD
26 listopada 2018 - 18:30
Centrum Spotkania Kultur
Plac Teatralny 1 Lublin
13 993teatr
Mała rzecz, a cieszy
25 listopada 2018 - 19:00
Centrum Kongresowe UP
ul. Akademicka 15 Lublin
120 011teatr