Początki przemysłu naftowego w Polsce

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę pt. „Wielcy i mali. Początki przemysłu naftowego w Polsce", ktorej wernisaż będzie miał miejsce 20 lipca (piątek) 2012 r. o godz. 12.00 w Muzeum na III poziomie kopalni soli.

Celem wystawy jest przedstawienie bogatej tradycji przemysłu naftowego na Podkarpaciu, a także historii i działalności osob pracujących przy wydobyciu, przetworstwie, handlu ropą naftową i jej pochodnymi.

Ekspozycja ukazuje postacie wielkich inwestorow, pionierow przemysłu naftowego w Polsce oraz zwykłych pracownikow i trud ich pracy. Na wystawie pojawiły się wizerunki tych pierwszych m.in. Jana Zeha, Tytusa Trzecieskiego, Karola Klobassy-Zreneckiego, Władysława Długosza oraz fotografie, dokumenty i pamiątki z nimi związane. Sporo miejsca poświęcone zostało osobie pioniera polskiego, a zarazem i światowego, przemysłu naftowego - aptekarza i farmaceuty Ignacego Łukasiewicza, ktory w 1852 r. wspolnie z Janem Zehem prowadził badania nad własnościami ropy naftowej. Prace te zaowocowały w roku następnym uzyskaniem nafty świetlnej. 31 lipca 1853 r. we lwowskim szpitalu na Łyczakowie po raz pierwszy zapłonęła lampa naftowa, a dzień ten zwykło się uważać za datę narodzin polskiego przemysłu naftowego. W następnym roku w Gorlicach, dokąd przeniosł się Łukasiewicz, zaczęła funkcjonować pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa, umieszczona przy zachowanej do dzisiaj kapliczce z rzeźbą Chrystusa Frasobliwego. Ta oryginalna figura Chrystusa wykonana z wapienia pińczowskiego, a pochodząca z 1593 r. obecnie przechowywana w Muzeum Regionalnym PTTK w Gorlicach, po raz pierwszy opuści jego mury i zostanie zaprezentowana na wystawie do 30 lipca.

Wkład w rozwoj polskiego przemysłu naftowego wnieśli także ludzie zamieszkujący od pokoleń tereny Beskidu Niskiego i wschodniej części Beskidu Sądeckiego, zwane Łemkowszczyzną. Szczegolnie zasłużyli się mieszkańcy podgorlickiej wsi Łosie, ktorzy już na przełomie XIX i XX w. trudnili się wędrownym handlem produktami ropopochodnymi. Przez dziesięciolecia każdej wiosny wyruszały stamtąd wozy wypełnione mazią, oliwą i smarami, ktore docierały do Warszawy, na Słowację, Morawy, a nawet do Wilna, Rygi, czy odległego Jekaterynburga. Dlatego na wystawie nie zabrakło przedmiotow związanych z maziarstwem, m.in. wozu maziarskiego, beczek i baniek na smary.

Ostatnie lata XIX w., a także pierwsze dwa dziesięciolecia XX w. to fala odkryć złoż ropy naftowej na całym Podkarpaciu, szczegolnie w okolicach Borysławia i Drohobycza. W tym czasie dokonywało się także wiele zmian w technice jej pozyskiwania. Zwiedzający mogą prześledzić historię wydobycia tego surowca oraz zapoznać się z elementami tzw. warsztatu wiertniczego służącego do głębienia szybow.

Wystawę można zwiedzać do 21 października 2012 r. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka na III poziomie kopalni soli w ramach biletu do wielickiej kopalni.

Marta Ajkowska-Mazur, Paweł Krokosz

---

Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorow:

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku

Muzeum Dwory Karwacjanow i Gładyszow w Gorlicach

Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu

Muzeum Podkarpackie w Krośnie

Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazownictwa im. I. Łukasiewicza w Bobrce

Muzeum Regionalne w Jaśle

Muzeum Regionalne Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego im. I. Łukasiewicza w Gorlicach

Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu

Przedsiębiorstwo Poszukiwania Nafty i Gazu Krakow Sp. z.o.o.

Stowarzyszenie Pogranicza w Ropie

Stowarzyszenie Przemysłu Naftowego przy Skansenie „Magdalena" w Gorlicach

Zagroda Maziarska w Łosiu

Zjednoczenie Łemkow w Gorlicach

Od osob prywatnych:

Antoni Fecica

Henryk Filipowski

Paweł Kutaś

Grażyna Mroz

Marek Skubisz

Kamil Świderski

*Patronat medialny: Dziennik Polski, Radio Krakow, TVP Krakow, TVP Historia, Mowią Wieki
*

_ ** ** ** ** ** ** _

_ _