wystawa „Piękno stołu. Zastawy z kolekcji Czartoryskich”

Pierwszoplanowa dla polskiej historii i kultury kolekcja, zainicjowana przez Izabelę Czartoryską, odsłania kolejny zestaw cennych zabytków. Tym razem są to niezwykłe przedmioty zapewniające splendor ucztom, które prezentuje wystawa "Piękno stołu. Zastawy z kolekcji Czartoryskich" w Zamku Żupnym w Wieliczce.

Ekspozycja została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie.

Wystawa przybliża bogactwo polskiej kultury stołu w dawnych wiekach. Przenosi w epokę, gdy drogie łyżki były przynoszone osobiście na ucztę, a toast spełniano z wymyślnych pucharów tzw. roztruchanów lub nautilusów. Jadano na złotych i srebrnych talerzach z herbami, a napoje czerpano z takich samych dekoracyjnych kubków, drogocennych kufli i nietypowych czarek. Można zobaczyć zatem siedemnastowieczny „kowsz", „bratinę", a nawet domniemaną „piersiówkę" z polowań francuskiego króla czyli buteleczkę wydrążoną w cennym krysztale górskim na kształt winnego grona (XVI w.). Pamiątki po monarchach (złocony talerz królowej Konstancji, żony Zygmunta III Wazy) i znanych dostojnikach sąsiadują z wytwornymi serwisami z porcelany doby klasycyzmu i empiru, m.in. używanymi przez Czartoryskich w ich wiejskiej posiadłości. Prezentowane przykłady niezwykłych zastaw stołowych powstały w okresie XVI-XIX w. w europejskich wytwórniach, np. najstarszych manufakturach porcelany w Miśni i Korcu, wiodących ośrodkach złotniczych Augsburga, Norymbergi, Gdańska i Wrocławia. Są to najczęściej wybitne dzieła sztuk użytkowych, np. ciekawe włoskie majoliki i emalie malarskie z Limoges (XVI w.).

Wizerunek dawnych polskich uczt dworskich dopełniają różnorodne wyroby rzemiosła artystycznego (m.in. kabinet z ok. 1600 r., zegar kaflowy z XVIII w.) wraz z oryginalnymi opisami przyjęć i widokami rezydencji. Jednocześnie miłośnicy sztuki mogą ten wielowymiarowy fenomen staropolskiej kultury poszerzyć, poznając wystawę unikatowej kolekcji naczyń przyprawowych Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.

Kurator wystawy: Klementyna Ochniak-Dudek (Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka), współpraca Anna Lebet-Minakowska (Muzeum Narodowe w Krakowie). Projekt plastyczny wystawy: Marek Suchowiak.

Ekspozycję można oglądać w Zamku Żupnym w Wieliczce (ul. Zamkowa 8) od 8.11.2018 do 19.05.2019 r. www.muzeum.wieliczka.pl