Sztuka Dzanabadzara i jego szkoły.

23 czerwca - 22 sierpnia 2010

Po raz pierwszy w Europie, po raz pierwszy w Polsce będzie można podziwiać dzieła mistrza Dzanabadzara oraz jego szkoły. Po raz pierwszy obiekty tak zwanej „klasy zerowej" opuszczą Mongolię. Na aukcjach zagranicznych rzeźby Dzanabadzara osiągają zawrotne sumy setek tysięcy dolarow, lecz przez samych Mongołow są uważane za bezcenne.

Sam Dzanabadzar (mong. Öndor Geγeeṅ Zanabazar, tyb. Khal kha rje btsun dam pa), nazywany przez badaczy Zachodu Leonardem da Vinci Wschodu, był wybitnym mongolskim politykiem XVII stulecia, głową państwa, dyplomatą, przywodcą duchowym, filozofem, poliglotą, lingwistą, poetą, tłumaczem oraz artystą.

Wystawa dedykowana jest 60-leciu nawiązania stosunkow dyplomatycznych pomiędzy Polską a Mongolią.

We wspołpracy z Ambasadą Mongolii w Polsce oraz Muzeum Sztuk Pięknych im. Dzanabadzara w Ułan Bator.

Pierwszy Dżecundampa (rJe btsun dam pa) Chutuchta (tyb. sprul sku, inkarnacja) Dzanabadzar jest najbardziej czczoną postacią w historii buddyzmu mongolskiego, ktorej czyny odcisnęły ślad w kluczowych momentach mongolskiej polityki, historii, życia społecznego i kulturalnego oraz były zapowiedzią nowej epoki dla Mongołow. Co więcej, dzieła buddyjskiego rzeźbiarstwa, o ktorych wiemy, że są jego autorstwa, prezentują złożone osiągnięcia kanonu buddyjskiej ikonometrii, najwyższy kunszt oraz wyrafinowaną, lecz niczym nieskrępowaną wirtuozerię.

Wizerunki Dzanabadzara były materialnymi śladami historii lub „miejscami pamięci" innego rodzaju, ktore rzeczywiście tworzyły nowe życie Mongołow. Hagiograficznie wybiorcza, lecz teraz kompletna pamięć o Dzanabadzarze, możliwa dzięki materialności i wyrazistości jego dzieł ułatwiła Mongołom przetrwanie jako narodowi podczas lat niszczenia, z Wajroczaną, jako księciem, w samym sercu i Wadżradharą, jako krolem, ponad nim.

Potencjalna zdolność tych wizerunkow do podtrzymywania mongolskiej tożsamości uczynił z nich poźniej cele komunistow, ktorzy chcieli zniszczyć każde „miejsce pamięci", na ktorym Mongołowie „opierali swoją tożsamość." Wśrod wielu dzieł Dzanabadzara, to jego panteon, odwieczni buddowie i pięciu Tathagatow ocalało z czystek. Spośrod jego pism ocalała modlitwa o pokoj i stabilność, boska Dżanlawcogzol, ktory została także ukryta i ocalona przed rewolucjonistami.

„Cudowne" ocalenie tych wizerunkow i pism pokazuje, że Dzanabadzar zakończył swoją misję sukcesem. Jego „pragnienie, aby lud się zjednoczył, a podstawy wiary się rozpowszechniły" został w ten sposob osiągnięty, a jego lud ponownie uważa jego dzieła za kluczowe dla swojej tożsamości narodowej, ich jedności i bezpieczeństwa, nawet w czasach wspołczesnych.

Kurator wystawy: Elvira Eevr Djaltchinova-Malets

„Z przyczyn transportowych, nie wynikających ze strony Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, otwarcie wystawy dla publiczności zostało przesunięte na 29 czerwca br."

bilety:

W ramach biletu do muzeum