POLARYZACJA ŚWIATA Córka Edwina Landa (wynalazcy Polaroidu) ubolewała nad tym, że musi długo czekać na wywołanie zdjęć z wakacji. Zachcianka dziecka doskonale odzwierciedlała potrzebę tkwiącą w rozwijającym się społeczeństwie zachodnim na łatwy i szybki sposób uzyskiwania bezpośredniego obrazu pozytywowego – na fotografię „instant”. Przełomowy wynalazek został opatentowany w 1948 roku dając nową szansę rozwoju fotografii amatorskiej. Po latach dominacji na rynku i wielkim sukcesie komercyjnym nadszedł kryzys – fotografia cyfrowa stopniowo wypierała małe fotografie w białych ramkach. Rok 2008 – w którym firma Polaroid ogłosiła bankructwo symbolicznie zamyka pewien etap w historii fotografii analogowej. Następnie stało się coś zaskakującego. Po dwóch dekadach (płynne ramy czasowe) nasycania się rynku fotografią cyfrową, niewielka część użytkowników zaczęła wracać do dawnych technik fotograficznych (nazywanych obecnie alternatywnymi) lub odkrywać je zupełnie na nowo. Stopniowo renesansu doświadczyły nawet techniki XIX wieczne takie jak mokry kolodion, cyjanotypia czy Vandyke, a także niemal archaiczna camera obscura. W tym powrocie do korzeni swoje miejsce ma również fotografia natychmiastowa. Dlaczego?
Poszukajmy odpowiedzi na przykładzie Projektu KLASER Iwony Germanek, która zaprosiła do współpracy autorów uprawiających fotografię natychmiastową. Inicjatorka w ten prosty sposób opisuje swój pomysł:
„Członkowie grupy realizują projekt nawiązujący do formy kolekcjonowania znaczków pocztowych. Tworzą kolekcję polaroidów - znaczków. Serie mogą mieć charakter typologiczny lub narracyjny. [...]” Istotne spotkanie grupy miało miejsce w lutym 2018 roku w Kawiarni fotograficznej w Katowicach, w którym uczestniczyła czwórka autorów. Iwona Germanek, Joanna Wojtyczka, Darek Zakrzewski oraz Krzysztof Szlapa. Wydarzenie polegało na prezentacji kilku wypełnionych pracami książek artystycznych – klaserów. Wieczór upłynął w kameralnej atmosferze przy udziale kilkunastu nieprzypadkowych osób co pozwoliło obecnym na bardzo bliski i kontakt z pracami. Widzowie brali na kolana kolejne albumy dzieląc się spostrzeżeniami i odczuciami. Atmosfera przypominała rodzinne przeglądanie zdjęć w albumach, co sprzyjało szczerym rozmowom na temat zaprezentowanych cykli fotograficznych. Spotkanie to wyzwoliło pozytywną energię i jeszcze na nim zapadła decyzja o dalszym działaniu w postaci wystaw.

Wystawy, której właśnie macie Państwo szansę doświadczyć oglądając prace dziewięciorga autorów: Dagmary Kasperczyk, Krzysztofa Szlapy, Darka Zakrzewskiego, Emi Parczewskiej, Mateusza Hajmana, Janusza Drobisza, Magdaleny Wanat, Wiktorii Germanek i Iwony Germanek. Tutaj warto poszukać odpowiedzi dlaczego do ekspresji pewnych treści świat nowych mediów może nie być wystarczający? Oczywiście nie jest to odpowiedź jednoznaczna. Każdy z autorów ma swoje powody, które manifestuje w sposób intymny, cichy, zagadkowy. Patrząc na maleńkie ślady wrażliwości kolekcjonowane w klaserach mamy szansę na doświadczenie POLARYZACJI świata:
wirtualne // materialne
online // offline
masowe // unikatowe
non stop // efemeryczne
społeczne // intymne
Krzysztof Szlapa