Igraszki z cieniem

Katarzyna ChądzyńskaLubuskie Towarzystwo Fotograficzne

wernisaż: 17 maja 2007 r., godz. 18.00

Katarzyna Chądzyńska
Fotografią zajmuje się od 1996 roku, kiedy to zaczęła studiować w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze (fakultet fotografia). W 2002 roku została przyjęta w poczet Lubuskiego Towarzystwa Fotograficznego, do którego należy do dnia dzisiejszego, udzielając się we wszystkich przedsięwzięciach Towarzystwa. Od 2003 roku jest zaangażowana w program współpracy polsko niemieckiej: LTF-u z Niemieckim Towarzystwem Fotograficznym, Fotozirkel EKO e.V. (Eisenhuttenstadt). Uczestniczy w polsko- niemieckich plenerach i wspólnie organizowanych wystawach. Brała udział w 26 wystawach w kraju i za granicą (m.in. Eisenchutenstadt w Niemczech, Melbern w Australii), gdzie otrzymała 4 nagrody. W 2004 roku otrzymała od Stowarzyszenia Twórców Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej-członka Federacji Międzynarodowej Sztuki Fotograficznej - Brązowy Medal "Za Fotograficzną Twórczość" w XIV Krajowym Salonie Fotografii Artystycznej Żary 2004. Od 2001 roku bierze czynny udział w Ogólnopolskich Warsztatach Fotograficznych w Broniszowie. Od 2002 roku przynależy do komitetu organizacyjnego Ogólnopolskich Warsztatów Fotograficznych. Od 2003 roku sukcesywnie uczestniczy w organizowanych przez Jeleniogórskie Centrum Kultury, seminariach Wszechnicy Fotograficznej, gdzie również prezentuje swoje prace. W 2003 r. współprowadziła galerię fotografii "Lapidarium" we Wschowie i od tego samego roku współprowadzi galerię fotografii "Projekt" mieszczącą się w Urzędzie Miejskim, w Zielonej Górze. Fotoreporterka "Gazety Lubuskiej".

Otrzymane Nagrody:

• 2003 r. wyróżnienie: V Krajowy Konkurs Fotograficzny "Przystanek Woodstock Żary 2003"
• 2004 r. II nagroda oraz Brązowy Medal Stowarzyszenie Twórców Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej: XIV Krajowy Salon Fotografii Artystycznej Żary 2004
• 2005 r. wyróżnienie: IV Ogólnopolskie Biennale Fotografii "Kochać Człowieka"
• 2005 r. wyróżnienie: Internetowy Konkurs Fotograficzny "Radość chwili"

"Człowiek jest snem cienia" napisał Pindar. Obraz cienia pozostawia w nas jedynie odległe wspomnienie. Zjawisko to jest zarówno mityczne jak i historyczne. Symbol, który należy odnotować, lecz nie ma on żadnego znaczenia praktycznego. Powyższe stwierdzenie stanowi podstawę teorii poznania Platona. Wyobrażał on sobie człowieka zamkniętego w jaskini. Człowiek ten patrzy na tylną ścianę jaskini, na którą padają cienie zewnętrznej rzeczywistości. Poznanie wymaga od niego odwrócenia się i spojrzenia na zewnątrz jaskini. Działanie obrazu cienia polega na sprowadzeniu go do płaszczyzny obrazu. Fotografia umożliwia zatrzymanie cienia zastępując go kopią, czyli zdjęciem. Każdy cień jest czyimś lub czegoś obrazem. Fotografia cienia stanowi uchwycenie i utrwalenie pojedynczej, umykającej chwili. William Henry Fox Talbot nazywał fotografię "sztuką utrwalania cieni". Na zdjęciach Katarzyny Chądzyńskiej znajdujemy wiele cieni, wszystkie stanowią efekt działania światła. Lecz cienie te stanowią istotny element każdego z tych zdjęć. Cień w tych zdjęciach nie jest jednak niczym więcej jak tylko zwiewnym ulotnym obrazem. Jest chwilowym znakiem, tak jak chwilowa jest obecność samego cienia. Boileau pisał: "to cień nadaje malowidłu blask". Fotografie te można traktować jako symboliczne. Można też doszukać się w tym podejściu śladu Platona. Można traktować je jako fotografie ulotnej chwili. Anselm Adams mówił "Wydaje mi się, że pojawiam się na czas w miejscach, gdzie Bóg daje znak, abym nacisnął spust migawki". Poetyckie przesłanie tych fotografii jest jednoznaczne cień staje się głównym elementem fotografii. Sugerują one nietrwałość tego, co widzimy, są snem o formie. Te fotografie są niczym haiku. Poezją oka, wytchnieniem dla duszy. Światło i cień, linie i kąty, harmonia i forma. Cała tajemnica głębi zaczyna do nas przemawiać swoją magią. Nie ulega wątpliwości, że cienie na zdjęciach Katarzyny Chądzyńskiej przyczyniają się do piękna tych fotografii. Przedstawienie cieni zostaje uzupełnione o tajemnicze podteksty wyznaczające niezwykłość tych obrazów. Oglądając te fotografie odczuwamy zmienne cechy estetyki zawartej w cieniu. Cień w naturze odpowiada porze dnia i konkretnej osobie czy rzeczy. Określa też osobę czy przedmiot i definiuje go. Tam gdzie jest cień jest i światło. Cień ma wartość nieskończoną. Staje się zatem symboliczny. Często zachwycamy się światłem zapominając o cieniu, który jest dopełnieniem otaczającego nas świata. Cień jest nieokreślony, posiada moc, którą realna fotografia bez niego nie posiada. Jest też brakiem, światła, ułudą rzeczy i zaprzeczeniem jej istoty. Ulotny i zmienny, przez co nietrwały i tajemniczy, "Ludzie żyjący to tylko widziadła i bezcielesne cienie" mawiał Sofokles. Słoneczne światło jest takie jasne. Wydaje się, że słońce, które świeciło podczas robienia tych zdjęć już nie świeci. Cienie poruszają się kusząco na powierzchni ciał. Cień jest tajemnicą i przez to jest niepokojący. Buduje przestrzeń i bryły. Katarzyna Chądzyńska znajdując i utrwalając te momenty stwarza obrazy, których nie ma. Dopełnia zdjęciami świat, którego nie ma. Najwcześniejsza znana fotografia cienia autorstwa Lewis Hine "Sprzedawca gazet", pochodzi z 1908 roku, przedstawia statyw do aparatu. Słońce dzieli obszar obrazu na dwie kontrastujące części. Jedną spowitą cieniem, drugą skąpaną blaskiem słońca.

Paweł Janczaruk.