MARTWE NATURY

MARCIN BERDYSZAK

Twórcze przewartościowanie rzeczywistości, nadanie jej zupełnie nowych znaczeń to jedno z podstawowych założeń sztuki. Artyści współcześni postulat ten bardzo chętnie wypełniają wykorzystując w swoich dziełach gotowe, fa­bryczne przedmioty, tworząc z nich instalacje. Po dokonaniu odpowiednich artystycznych manipulacji elementy te pozbawione zostają zwykłego, codziennego znaczenia, stajać się przedmiotem podniesionym do rangi sztuki. Postacią należąca do grona najwybitniejszych współczesnych polskich artystów zajmujących się tworzeniem instalacji jest bez wątpienia Marcin Berdyszak. Artysta urodził się w 1964 roku. W latach 1983-1988 studiował w poznań­skiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie uzyskał dyplom z rzeźby w pracowni prof. Macieja Szańkowskiego i malarstwa w pracowni prof. Włodzimierza Dudkowiaka. Od 1989 roku jest pracownikiem dydaktycznym macierzystej uczelni, w której prowadzi Pracownię Warszta­tów Twórczych. Wykłada również w Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie. Marcin Berdyszak jest stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za rok 2001. W jego dorobku wystawienniczym znajdują się liczne wystawy zbiorowe i indywidualne w kra­ju m.in. w Lublinie (Galeria Grodzka, Galeria Stara), Poznaniu (Galeria ON, Galeria Rotun­da, Międzynarodowe Centrum Sztuki), Toruniu (Galeria nad Wisłą), Warszawie (BWA, CSW Zamek Ujazdowski), Wrocławiu (BWA, Galeria Miejska) oraz za granicą: w bratysławskiej Galerii Garulata, Galerii New Space w Fuldzie, Ga­lerii Prima Kunstw Kolonii, Baltimore, Helmut Sen/as Kunsthalle w Rodalben i Yoipaalia Center. Był nominowany do nagrody Paszportu Polityki za rok 2001. W swoich pracach artysta używa przedmiotów codziennego użytku: mebli, odzieży, talerzy, kie­liszków a także owoców; świeżych bananów, cytryn, jabłek i pomarańczy, oraz ich plastykowych atrap. Wykorzystane przez Marcina Berdyszaka przedmioty staja się medium, za pomocą którego artysta opowiada o iluzji i rzeczywistości, prze­mianach i trwaniu, o zacieraniu się granic mię­dzy bytami rzeczywistymi a ich podobiznami, między modelem a kopia, światem realnie ist­niejącym a jego obrazem. Jednym z ulubionych motywów twórcy są owoce. Intryguje go kon­trast między iluzja podobieństwa wizualnego a fundamentalna odmiennością stanu istnienia owocu prawdziwego i sztucznego. W 1996 roku wykonał pracę pt. Polifruit. Jej trzon stanowi olbrzymia atrapa owocu mutanta, będącego połączeniem pomarańczy, jabłka, banana, gruszki i cytryny. Praca ta identyfikowana jest poprzez wykorzystanie silnych bodźców zapa­chowych. Specjalne urządzenia rozpylały zapa­chy tychże owoców. Celem takiego zabiegu było wywołanie w widzu pełnego złudzenia obec­ności natury w jej iluzji. W Galerii Zamkowej prezentujemy najnowsze realizacje artysty - Martwe natury, poruszające problem przekraczania granic pomiędzy rzeczywistością a jej podobiznami. Bez wątpienia Martwe natury Marcina Ber­dyszaka zmusza do zastanowienia nad 'zawar­tością prawdy w stworzonej przez człowieka rze­czywistości'.